مقدمه
آگاهی از نقاط ضعف و قوت دستگاهها و شناسایی تنوع ظاهری و فنی محصولات تجاری، می تواند به یک طراح دید بهتری بدهد .
لذا پیش از آن که به جنبه های تئوری و شبیه سازی انواع گیت فروشگاهی بپردازیم، لازم دیدیم برخی اطلاعات تکمیلی را ارائه دهیم.
کلیه این اطلاعات از شرکت های معتبر فعال در این زمینه یا مغازه دارانی که از این سیستم ها استفاده می کنند به دست آمده.
به این امید که این اطلاعات میدانی بتواند بیش از پیش نقاط قوت و ضعف این سیستم ها را برای افراد طراح روشن نماید.
در این فصل در ابتدا به بررسی اجمالی قابلیت های بردهای متصل به آنتن های انواع گیت فروشگاهی می پردازیم سپس به ذکر نکاتی پیرامون اصول نصب و نگهداری آنتن های انواع گیت فروشگاهی خواهیم پرداخت سپس به معرفی انواع تگ و لیبل و خنثی ساز تگ و لیبل انواع گیت فروشگاهی موجود در بازار می پردازیم.
قابلیت های برد های الکترونیکی متصل به آنتن ها
سیستم دزد گیر انواع گیت فروشگاهی شامل دو مدل کلی تک آنتن و جفت آنتن است، که به همراه حسگر های دزد گیر به نام تگ دزد گیر یا لیبل دزد گیر مورد استفاده قرار می گیرد.
سیستم جفت آنتن شامل یک برد فرستنده و یک برد گیرنده می باشد و سیستم تک آنتن دارای یک برد است که کار ارسال و دریافت را انجام می دهد.در صورت مشاهده تگ یا لیبل به وسیله امواج ارسالی توسط آنتن تغییراتی در امواج ایجاد می شود که فرستنده سیستم با تحلیل امواج متوجه حضور تگ یا لیبل می شود و با به صدا در آوردن آلارم از سرقت اجناس جلو گیری می کند.
که البته بردهای الکترونیکی اروپایی از نظر کیفیت به مراتب بهتر از نمونه های چینی هستند و دارای خصوصیات زیر هستند:
-قابلیت تنظیم گین دو آنتن
-فیلتراسیون امواج مزاحم محیطی
-قابلیت تنظیم سرعت تشخیص تگ
-محافظت های خاص و منحصر به فرد برای حفاظت برد الکترونیک در برابر نوسانات شدید برق
بردهای چینی اغلب از نظر فیلتراسیون امواج مزاحم محیطی ضعیف هستند و علاوه بر آن دارای نقاط کور کاری هستند.
تنظیم برد گیت فروشگاهی
گیت فروشگاهی یک وسیله مخابراتی هست و با امواج کار می کند، این یعنی اینکه کارکرد گیت فروشگاهی مستقیماً به محیط و تنظیم گیت بر اساس پارامترهای محیطی بستگی دارد. اگر محیطی پرنویز باشد، حساسیت بالای دستگاه باعث می شود که دستگاه مرتب دچار اشتباه شود و بوق کاذب یا فالس آلارم داشته باشد و اگر کم نویز باشد، می توان حساسیت دستگاه را تا حدودی بالا برد تا دزدگیر فروشگاهی گیرایی بالاتری داشته باشد. گاهی به دلایل مختلف، فرکانس مرکزی برد گیت فروشگاهی، اندکی با فرکانس تگ ها اختلاف پیدا می کند، در چنین مواردی با تنظیم فرکانس مرکزی برد می توان به عملکرد بهتری دست پیدا کرد. تطبیق امپدانس برد با آنتن، نکته دیگری هست که بر عملکرد آنتن تأثیر گذار هست. اگر برد و آنتن جداگانه تهیه شده باشد، این موضوع اهمیت بیشتری دارد ولی حتی در مواردی همانند گیت های اسپینر که قبلا برد بر روی آنتن سوار و تست شده است، ممکن است، نزدیکی به وسایل فلزی سنگین، امپدانس آنتن را تغییر دهد و نیاز باشد که با تنظیم برد گیت فروشگاهی، تطبیق امپدانس داده شود. (در گیت اسپینر مطابق راهنمای نصب و با دیپ سوئیچ این کار به راحتی امکان پذیر هست). ولوم بیزر برخی از بردها قابل تنظیم هست که از روی برد کاملا مشخص هست. مواردی که ذکر شد، در بردهای مختلف باهم تفاوت هایی دارد، در لینک هایی که به تدریج در صفحه زیر قرار داده می شود، تنظیمات اختصاصی هر برد به صورت مفصل توضیح داده شده است.
تنظیم حساسیت گیت فروشگاهی
تنظیم حساسیت گیت، ساده ترین کاری هست که به هنگام نصب گیت انجام می گیرد و حتی در مواردی که امکان ارسال نیروی فنی نباشد، می توان با یاددادن آن به مشتری، از او بخواهیم که خودش حساسیت را تنظیم کند. تنظیم حساسیت، ممکن است مشکل دستگاه را کاملا حل نکند ولی کمک می کند، موقتاً بوق کاذب یا ردخور دستگاه کمتر شود. هر بردی پتانسیومتر ها، دیپ سوئیچ ها و چراغ های خاص خودش را برای تنظیم دارد که در راهنماهایی که در سایت درج می شود، می توانید آنها را پیدا کنید. به هنگام تنظیم حساسیت دستگاه توجه داشته باشیم که اگر حساسیت زیاد باشد، ممکن است دستگاه بوق کاذب بزند و اصطلاحاً چوپان دروغگو شود و اگر حساسیت کمتر باشد، ممکن است دستگاه تگ رد کند. معمولا برای بسیاری از مشتریان، بوق کاذب بیشتر اذیت کننده هست تا رد کردن، چرا که دستگاهی که کار می کند، در هر حال پیشگیری لازم را انجام می دهد ولی دستگاهی که بوق کاذب می زند، ممکن است به بروز مشکلاتی در برخورد با مشتریان و ایجاد سوءتفاهم منجر شود.
بررسی تجارب عینی از کار کرد آنتن ها
در استفاده از آنتن های انواع گیت فروشگاهی سوالاتی ممکن است پیش بیاید که در این قسمت سعی شده است به این سوالات پاسخ گوییم:
چه نوع دستگاهي اعم از نوع تك پايه(تك آنتن)، دو پایه (دو آنتن) و يا سه پايه براي فروشگاه مناسب است؟
بعضی مدل های انواع گیت فروشگاهی تا 3 آنتن را تغذيه كنند. اما انتخاب يكي از آرايش هاي تك پايه (Mono Pedestal) ، دوپايه(Dual Pedestal) يا سه پايه بستگي به عوامل مختلفي دارد.
دستگاه گيت تك پايه (Single Pedestal) يا (Mono Pedestal) يا تك آنتن (Mono Antenna) به دستگاهي گفته ميشود كه تنها داراي يك آنتن (پايه) براي محافظت درگاه خروجي است كه اين آنتن فرستنده – گيرنده (Transceiver) ميباشد. بر خلاف تصور رايج، دستگاه تك پايه صرفا براي محافظت درگاه خروجي كوچك به كار نميروند. نكته مهم مورد توجه در مورد آنتن هاي تك پايه آن است كه اين آنتن از هر طرف داراي ميدان گيرندگي و فرستندگي يكسان است و به همين ميزان امكان نويز گيري آنها در مقايسه با گيت دو آنتن (دوپايه) بيشتر است و طبيعتا دقت تك پايه نسبت به گيت دو پايه كمتر است.
تک پایه
از جمله كاربردهاي گيت تك پايه، حفاظت از درب هاي خروجي بزرگ با هزينه كمتر است (به جاي استفاده از يك آنتن به جاي دو آنتن يا سه آنتن(. گيت هاي تك پايه در باند AM ميتواند از هر طرف در بهترين حالت 1/2 متر از درگاه خروجي فروشگاه را محافظت كنند و چنانچه وسط درگاه نصب شوند، قادر به محافظت 2/4 متر از درگاه خروجي فروشگاه ميباشند. (در صورت استفاده از تگ هاي قوي بر روي كالا)
آنتن تك پايه براي محافظت از اشيايي كه بر روي آنها ليبل (AM Label) (و نه تگ) تصب ميگردد مناسب نميباشد زيرا نميتواند به خوبي امواج ليبل را تشخيص دهد.
دوپایه
دستگاه گيت دو پايه (Dual Pedestal) يا دو آنتن (Dual Antenna) ، به دستگاهي گفته ميشود كه داراي دو آنتن (پايه) براي محافظت درگاه خروجي است. كه به طور معمول در گيت ها موج، يكي از آنتن ها (پايه ها) فرستنده و ديگري گيرنده است. دقت گيت دوپايه به مراتب بيشتر از گيت تك پايه (تك آنتن) است و همچنين ميزان نويز پذيري آن كمتر ميباشد
دستگاه گيت دوپايه (Dual Pedestal Gate Antenna)براي محافظت از كالاهايي كه بر روي آنان تگ يا ليبل نصب شده مناسب ميباشد. كه چنانچه براي محافظت كالا از ليبل استفاده شود، فاصله مناسب نصب گيت دوپايه حداكثر 1/3 متر و چنانچه از تگ هاي قوي براي محافظت از كالا استفاده شود اين فاصله تا 2 متر قابل افزايش است.
سه پایه
دستگاه گيت سه پايه يا سه آنتن به دستگاهي گفته ميشود كه داراي 3 آنتن براي محافظت از درگاه خروجي فروشگاه ميباشد. در گيت هاي سه پایه آرايش نصب معمول دستگاه سه پايه به اين شكل ميباشد كه يك آنتن فرستنده (Transmitter Antenna) در وسط درگاه نصب ميشود و دو آنتن گيرنده (Receiver Antenna) در طرفين اين آنتن (معمولا به فاصله حد اكثر 1/5 متر از آنتن فرستنده) نصب ميگردند. در اين صورت با استفاده از اين آرايش ميتوان حد اكثر 3 متر از درگاه خروجي فروشگاه را به نحو بسيار موثري محافظت نمود.
آيا نصب انواع گیت فروشگاهی براي فروشگاه هايي كه داراي درهاي فلزي ميباشند امكان پذير است؟
درهاي فلزي را ميتوان به چند نوع تقسيم نمود. 1- درب هاي تمام فلزي به اين معنا كه تمام در به طور يكپارچه فلزي است . 2- درب هايي كه قسمتي از آن از سمت پايين (و نه وسط) كمتر از يك چهارم ارتفاع درب فلزي ميباشد. 3 – درب هايي كه فقط فريم آنها فلزي ميباشد.
1- عملكرد گيت هاي امنيتي(ضد سرقت) فروشگاهي در كنار درب هاي تمام فلزي
به طور كلي كاركرد انواع گیت فروشگاهی در صورت باز بودن مداوم درب هاي تمام فلزي منتفي است و مهمترين محدوديت آن است كه فلزي كه درصد زيادي از بدنه آنتن را پوشش دهد باعث شيلد(shield) امواج الكترومغناطيس ميشود به نحوي كه چنانچه گيرنده در پشت درب تمام فلزي نصب گردد، قادر به تشخيص امواج حساس تگ نميباشد زيرا درب تمام فلزي امواج تگ را شيلد مينمايد و از طرف ديگر اين درب تمام فلزي باعث كور شدن الگوي گيرايي آنتن (Antenna Receiving Pattern) ميشود به عبارت ساده تر فلزي كه ابعادش قابل مقايسه با ابعاد آنتن است ويژگي هاي آنتن گيرنده را بر هم ميزند به نحوي كه آنتن را به پاره سيمي تبديل ميكند كه هيچ كاركردي نداشته باشد.
در انواع گیت فروشگاهی حال چنانچه آنتن فرستنده در پشت درب تمام فلزي قرار گيرد، موضوع از زاويه فرستندگي قابل بررسي است بدين نحو كه درب تمام فلزي مانع از رسيدن امواج فرستنده به تگ ميشود و به همين خاطر تگ هيچ پيغامي از فرستنده مبتني بر واكنش در يافت نميكند و در اين صورت كار نخواهد كرد. همچنين اثر درب تمام فلزي بر روي كور شدن
الگوي فرستندگي
الگوي فرستندگي ((Antenna Transmission Pattern بسيار مشكل ساز تر است زيرا آنتن فرستنده يك آنتن اكتيو است به اين علت كه توان الكتريكي را در فضا منتشر ميكند و با مماس شدن درب تمام فلزي با آنتن فرستنده درصدي از امواجي كه بايد تشعشع كند، به صورت امواج سطحي بر روي درب تمام فلزي تلف ميشود و درصد قابل توجه ديگر امواج با انعكاس از روي فلز كه ميتوانيم آنرا نوعي Scatter Backبدانيم، به درون آنتن فرستنده باز ميگردد و چون آنتن فرستنده بامدارات پاور در ارتباط است، اين امواج در برگشت مجدد به آنتن فرستنده به جريان الكتريكي تبديل ميشود و به صورت يك تريپ به مدار پاور برميگردد و ميتواند باعث صدمات جبران ناپذيري به مدارات پاور گردد.
2- عملكرد گيت هاي امنيتي (ضد سرقت) در مجاورت درب هايي كه حد اكثر يك چهارم آن از پايين درب فلزي است
در قسمت قبل در مورد اثر درب هاي تمام فلزي بر روي عملكرد آنتن های انواع گیت فروشگاهی توضيح داده شد. حال چنانچه قسمتي از درب فلزي باشد تاثير كمتري نسبت به درب تمام فلزي بر روي عملكرد آنتن ها خواهد گذاشت زيرا ويژگي هاي آنتن به شكلي طراحي شده تا عملكرد بسيار بهتري (نسبت به گيتهاي امنيتي AM ديگر( در كنار درب هاي فلزي داشته باشد.
اما گيتهاي RF تقريبا در مجاورت اينگونه درب ها كار نخواهند كرد و حتي امكان از كار افتادن گيت AM كمپاني هاي ديگر (چنانچه فرستنده پشت اينگونه درب ها نصب شود) به دليل حساسيت بالاي آنتن هاي اين دستگاه ها وجود دارد. در واقع به علت باز و بسته شدن در به طور مداوم، جريانات برگشتي كه در بالا به آن اشاره شد، باعث صدمه زدن جدي به مدارات پاور اين گيت ها ميشود. به محض باز شدن درب و مماس شدن قسمت فلزي درب بر روي آنتن فرستنده، جريانات برگشتي به درون مدارت پاور به صورت يورشي، باعث صدمات جدي به اين مدارات ميشود. اين درحالي است كه آنتن گيت ها و مدارات تغذيه پاور به نحوي طراحي شده اند كه مقاومت بالا و واكنش سريع در مقابل اين جريانات يورشي انجام ميدهند به نحوي نوعا در مدت زمان حدود چند نانوثانيه، جريانات يورشي برگشتي دفع ميشود .
3- عملكرد گيت هاي امنيتي (ضد سرقت) در مجاورت درب هايي كه تنها داراي فريم فلزي ميباشند
چنانچه آنتن انواع گیت فروشگاهی اعم از نوع RF يا AM به نحوي در پشت اينگونه درب ها نصب شود كه فريم فلزي، تماسي با اين آنتن ها نداشته باشد، مشكلي براي كاركرد گيت ها نخواهد بود اما اگر آنتن ها به نحوي نصب گردد كه قسمتي از بدنه آنتن ها توسط فريم فلزي درب پوشش داده شود، مشكلاتي مشابه آنچه در قسمت قبل در ارتباط با از تنظيم خارج شدن آنتن ها توضيح داده شد بروز ميكند.
خارج از بحث تاثير گذاري فلز بر روي ميدان آنتنها و اثر كور كنندگي پترن گيرندگي و فرستندگي و تاثير مخرب برگشت جريان به مدارات پاور ، نكته قابل توجه ديگري در ارتباط با درب ها و فريم هاي فلزي وجود دارد.
اثر كوپلينگ(coupling) نويز (Noise) توسط درب هاي داراي فريم هاي فلزي
كوپلينگ يا تزويج ( القا) داراي معناي وسيعي كه با يك مثال ساده توضيح داده ميشود. اغلب افراد ممكن است واژه كوپلينگ را در ارتباط با ترانس هاي مبدل ولتاژ شنيده باشند. براي مثال در يك ترانس كاهنده ولتاژ سيم پيچ اول بالاست (تعداد دور سيم پيچ اول بالاست) و سيم پيچ دوم داراي دور پايين تري است ( بر همين اساس ولتاژ پايين تري دارد). در واقع اتفاقي كه در ترانس مي افتند آن است كه ولتاژ متناوب در سيم پيچ اول به ميدان مغناطيسي تبديل ميشود (به عبارت صحيح تر “ميدان الكترو مغناطيسي”) و اين ميدان الكترومغناطيسي نوعا داراي انرژي است و سيم پيچ دوم اقدام به جذب درصدي از اين ميدان ميكند. در اين حال ميتوان گفت دو سيم پيچ داراي كوپلينگ (تزويج) ميباشند به شكلي كه در صدي از ميدان مغناطيسي توسط سيم پيچ اول در سيم پيچ دوم كوپل (القا) ميشود.
نویز
حال با توجه به اين مثال ميتوانيد نويز هاي موجود در فضا را كه توسط يك منبع نويز اوليه (سيم پيچ اوليه) توليد شده اند به عنوان ميدان الكترومغناطيسي كه در فضا وجود دارد در نظر بگيريد و فريم فلزي درب را به عنوان سيم پيچ دوم تصور كنيد كه اين امواج الكترومغناطيسي را جذب ميكند (و در واقع امواج بر روي آن كوپل (القا) ميشود) و چنانچه اين فريم فلزي در حوالي آنتن ها قرار داشته باشد باعث كوپل (القاي) اين نويز به سيم پيچ سومي ميشود كه همان آنتن است ! يعني در واقع فريم فلزي درب عامل انتقال نويز به نحو مخربي از فضا به آنتن ها است.
بديهي است هر چه منبع نويز به فريم فلزي درب نزديكتر باشد، انتقال اين نويز به آنتن ها به صورت موثر تري صورت ميگيرد. حال تصور كنيد كه يك بالاست الكترونيكي(Electronic Ballast) لامپ نئون با بدنه پلاستيكي كه امواجي با ولتاژ 15 كيلو ولت را تشعشع ميكند (منبع تغذيه سوييچينگ ولتاژ بالا) بر روي فريم فلزي در نصب شده باشد! در اين صورت اثر مخرب فريم فلزي درب بر روي انتقال امواج ولتاژ بالاي بالاست (ballast) به آنتن ها واضح است !
آيا نصب انواع گيت فروشگاهی براي فروشگاه هايي كه داراي درب هاي اتوماتيك ميباشند امكان پذير است؟
برخي از دستگاه هاي گيت ضد سرقت فروشگاهي از نوع AM و به خصوص از نوع RF در كنار برخي از انواع درب هاي اتوماتيك دچار تداخل ميشودند و اين بدان معناست كه در لحضه باز و بسته شدن درب، دستگاه آلارم خطا ميدهد. علت آن است كه باز و بسته شدن درب اتوماتيك توسط موتورهايي انجام ميشود كه تغذيه آنها توسط منابع تغذيه سوييچينگ صورت ميگيرد. منابع تغذيه سوييچينگ منابعي هستند كه ولتاژ هاي تغذيه مورد نياز را به صورت فركانسي (و نه يك DC ثابت( ايجاد ميكنند. چنانچه هارمونيك هاي اين فركانس ها حول محدوده فركانس كاري دستگاه هاي گيت ضد سرقت باشد، نويز محسوب ميشود و ميتواند باعث تضعيف عملكرد گيت ها و يا از كار افتادن كامل آنها و آلارم خطا در لحظه باز و بسته شدن درب اتوماتيك شود
